MAG-ANAK KA NA KASI!

 

MAG-ANAK KA NA KASI!

Whew! Ang isinulat ko sa itaas ay isa lamang sa mga katagang kinaiinisan ko sa ngayon. Take note: sa ngayon, ibig-sabihin, puwedeng magbago depende sa panahon at ilang mga kondisyon.

Sa kauna-unahang pagkakataon ay magta-Tagalog ako. At dahil ito nga ang kauna-unahang pagkakataon ko na gawin iyon, ay sasamantalahin ko na! Paunawa lang, kung sensitibo ka sa usaping “pagkakaroon ng anak”,
hindi para sa iyo ang blog entry ko ngayon. Pasensya na po, blog ko ito. Pero kung open-minded ka ay sigurado akong maiintindihan mo ang punto ko.

“Mag-anak ka na kasi!” Katagang madalas kong marinig sa mga kakilala, kamag-anak, dating ka-trabaho, mga dating guro, mga dating kapitbahay, mga kaopisina at mga kaibigan. Ang katagang naging dahilan ng pagnanais kong bumili ng blank CD at i-record ang mga saloobin o sagot ko para sa tuwing maririnig ko iyan ay hindi ko na kailangang mangatwiran pa at sumagot ng pagka-haba-haba; ipi-play ko lang ang CD at presto! Hayan na ang sagot ko. No more, no less. Tapos ang usapan.

“Mag-anak ka na kasi!” Bakit daw? Maganda raw kasi magka-anak habang bata pa. Kung gaano ka-bata, iyan ang hindi ko maintindihan. Kung totoong magandang magka-anak habang bata pa, sana'y nagpabuntis na ako noong teenager pa lang ako. Kung totoong mainam magkaanak habang bata pa, bakit wagas kung makalait at makapangmata ng teenage mothers ang karamihan? Kung totoo ito, wala palang kuwenta ang pangaral ng mga magulang natin na magtapos muna bago mag-asawa o sa makabagong panahon ay magpabuntis, eh di sana pala, noon pa ako nagsimulang gumawa ng bata. Eh di sana, nagpabuntis na ako bago nagtapos ng kolehiyo, o mas maganda nga yata, bago pa ako nagtapos ng high school. Teka, ano ba ang age bracket ng sinasabi nilang “maganda magkaanak habang bata pa”? Be specific naman. Puwede naman sabihing “Magandang magkaanak sa edad na 25-30, or sa edad na 12-19 (habang bata pa raw eh!).

Makunat na raw ako, at mahihirapan daw akong manganak kapag nagkaanak ako nang lampas na sa kalendaryo ang edad ko. At hindi ako makapaniwala na maririnig ko ito sa tatay ko. Oo, hindi kayo nagkakamali, isa ang tatay ko sa mga taong nagsabing matanda na ako. Oo nga pala! Nakalimutan kong 28 years old na nga pala ako. Pakiramdam ko kasi, bata pa ako. At sabi nga ng iba, paanong lalampas ng kalendaryo ang edad ng isang tao eh 365 days ang isang yearly calendar. 

Kung sabagay, nabasa ko nga sa isang research na nasa pinakamagandang kondisyon ang “reproductive system” nating mga babae sa edad na 24-27 kaya't dapat daw ay magkaanak na tayo sa ganitong panahon. Pero hindi rin eh. Walang 100% safe sa mundo. Kahit magkaanak ka sa edad na kinse o limampu (menopausal baby), hindi pa rin tayo nakatitiyak na walang kumplikasyon; nasa Diyos pa rin iyan. Kung minsan pa nga, nagtataka pa tayo dahil malusog at walang bisyo ang babae pero nagkaroon pa rin ng problema ang kanyang pagbubuntis at panganganak, samantalang may ibang mga babae na napakaraming bisyo pero maayos namang nakapanganak at may malusog na sanggol. 

“Mag-anak ka na kasi!” Na para bang ganoon kadali iyon! Wala pa nga kaming sariling bahay ng asawa ko, at hindi pa kami dapat magpaka-kampante sa mga trabaho namin. Bago pa lang siya sa public school at kahit naman regular na ako sa kumpanya namin, hindi pa rin ako dapat magpaka-kampante dahil hindi naman panghabambuhay ang trabaho ko. May mga nagsabi pa na nariyan naman ang mga magulang namin para tumulong. Ano raw? Para ano pa't nag-asawa ako. Hindi yata nila nabasa ang sinabi sa Bibliya yung line sa isang Bible verse tungkol dun sa pag-iwan ng lalaki sa mga magulang nya. Wala namang sinabing “isasama ng lalaki ang babae (or vice-versa) sa bahay ng kanyang ama't ina. 

Again, kung valid ang kaisipang “nariyan naman sina nanay”, sana'y inuna ko ang mag-asawa kesa mag-aral dahil susuportahan naman pala nila ako. Puwede naman palang unahin ang pag-aasawa kesa pag-aaral dahil nariyan naman sina nanay para sumuporta. Again, kung totoo ito, wala palang kuwenta ang pangaral ng mga magulang natin na magtapos muna bago mag-asawa, niloloko lang pala nila tayo dahil kaya naman pala nila tayong suportahan. Puwede ko palang pangaralan ang mga kapatid ko na magpabuntis habang nag-aaral pa.

Panganay ako sa aming magkakapatid kaya't sanay akong maging independent. Sanay ako na ako ang inaasahan, hindi 'yung ako ang umaasa. Sanay ako na ako ang tumutulong. Umalis ako sa poder ng mga magulang ko nang nagkaroon ako ng trabaho para patunayan na kaya kong buhayin ang sarili ko. Kaya't isang napakalaking insulto sa akin na makitira sa bahay ng mga magulang ko o sa bahay ng mga magulang ng asawa ko dahil parang sinabi ko na rin na hindi ko kaya ang sarili ko. Hangga't maaari, ayaw kong gawing yayang walang sahod ang mga magulang ko. 'Yun bang pinaalagaan na nga sa kanila ang mga apo, pero pati pambili ng gatas, vitamins at kung anu-ano pa, sila pa rin ang sagot. Matatanda na nga sila, pero puno pa rin ng problema. Hindi man lang tayo makonsensiya na noon, halos kinalimutan ng mga magulang natin ang sariling mga pangangailangan at inuuna ang pangangailangan natin, pati ba naman sa mga apo, ganoon pa rin? Hindi man lang sila nabigyan ng pagkakataon na mag-enjoy. Para sa akin, makakapal ang mukha ng mga taong pati pangangailangan nilang mag-anak ay kargo pa rin ng kanilang mga magulang. Bakit ka nag-asawa kung hindi mo naman kaya, hindi ba? Kasalanan mo 'yan, panindigan mo 'yan. Dapat, bago mo pinasok 'yan, inisip mo muna kung kaya mo.

Mataas ang pangarap naming magkakapatid para sa mga magulang namin. Gusto naming maranasan nilang mag-enjoy, 'yun  bang pa-travel-travel, namamasyal kung saan, o puwede namang mag-alaga ng mga apo. Oo, mag-alaga ng mga apo, pero hindi porke't sila ang nag-aalaga eh kargo nila pati panggastos ng mga apo nila. Sagot na namin 'yun. Puwede naman kaming umasa at makitira sa poder ng mga magulang namin kung (may God forbid) naging imbalido kami. 'Yung tipong bedridden at pati mga asawa namin ay hindi kami kayang ipagamot. In short, kung hindi na talaga namin kaya. Pero hangga't kaya naming magkakapatid, ibibigay namin sa kanila ang bunga ng kanilang mga pinaghirapan.

Takot ako sa sumbat. Ayaw ko nang nagmamakaawa sa iba kapalit ng maliit na tulong na puwedeng isumbat sa akin habambuhay. Hindi ko ma-imagine ang sarili ko na umiiyak at nagmamakaawa na bigyan ako ng pambili ng gatas ng mga anak ko dahil sa na-delay ang suweldo naming mag-asawa. Isa pa, naiinis ako kapag nakakakita ako ng mga batang walang makain, walang maayos na damit at namamalimos imbes na mag-aral. Ang sarap batukan ng mga magulang nila, lalo na sa tuwing sinisisi nila ang gobyerno sa kahirapang dinaranas nila. Puwede ba?! Hindi naman inutos ng gobyerno na gumawa kayo ng bata nang hindi handa. 

Balik tayo sa topic: “Mag-anak ka na!” Teka, bakit nga pala ito ang madalas kong naririnig sa iba? Hindi ba puwedeng “May ipon ka na ba?” “May pambili ka na ba ng bahay?” “Na-check mo na ba ang contribution mo sa SSS at Philhealth?” Ang mga tanong na ito sana ang gawing intro bago ang katagang “Mag-anak ka na”. Puwede rin namang “Hoy! Handa ka na bang magkaanak? Kung oo, eh 'di mag-anak ka na!” Isa pa, kung pagbabasehan natin ang Bibliya, hindi ba't ginawa muna ng Diyos ang liwanag, mga halaman, mga hayop at iba pa bago Niya ginawa ang tao? Ibig-sabihin, inihanda muna Niya ang mga pangangailangan natin, kaya't dapat ganoon din ang gawin nating paghahanda bago magkaroon ng anak. 

 

Mamulat tayo sa katotohanan. Ito ang tunay na salamin ng buhay. Ang mundo ay hindi isang palaruan at ang bata ay hindi ginawa para paglaruan o itali sa damuhan para makakain. Makagagawa tayo ng bata sa loob ng ilang minuto o oras, pero ang pagpapalaki sa kanya ay habambuhay nating gagawin. Matitiis mo bang nanlilimos ang anak mo? Matitiis mo bang makitang ang anak mo hindi nakakakain nang maayos, at hindi mo man lang mailibre paminsan-minsan sa Jollibee, kahit sundae man lang? Kung hindi mo naiisip ang mga ito, gumising ka 'Te!

Kailan ko ba masasabi na handa na kami? Oo nga ano? Twenty-eight years old na ako, at pareho na rin naman kaming may trabaho. Nakalipat na rin naman kami sa apartment kung saan puwede ang bata (no children allowed sa room for rent na tinirhan namin dati) at next year, kung walang palya, maayos na ang SSS, Pagibig at Philhealth namin, so siguro, puwede na. Kung bibigyan kami ni Lord next year, maraming salamat. Masasabi kong handa na kaming maging mga magulang. Pero sa ngayon, masasabi naming mag-asawa na hindi pa kami handa; naghahanda pa lang. 

Sabihin mo na'ng ma-pride ako, o kaya'y nega o negatibo kung mag-isip. Ang totoo, mulat lang ako sa katotohanan na ang pag-aasawa, lalo ang pagkakaroon ng anak, ay isang napakalaking responsibilidad. Ang bottom line dito, huwag mag-asawa lalo na ang magkaroon ng anak kung hindi ka naman handa. Alam nating mahirap ang buhay, bakit hindi tayo maging handa? Naghihirap na ang Pilipinas, huwag na nating dagdagan.